شاهنامه فردوسی: متن کامل (بر اساس چاپ مسکو)

شاهنامه چاپ مسکو تصحیح و ویرایشی از کتاب شاهنامهٔ حکیم ابوالقاسم فردوسی است که در سال های ۱۹۷۱-۱۹۶۰ توسط تعدادی از پژوهشگران بنیاد شرق شناسی فرهنگستان علوم روسیه (اتحاد جماهیر شوروی سابق) در نُه جلد منتشر شد. شاهنامهٔ چاپ مسکو شناخته شده ترین و پرفروش ترین تصحیح از این کتاب به ویژه در ایران بوده و اکثر شاهنامه های موجود در بازار کتاب ایران بر اساس این تصحیح به چاپ رسیده اند.
نسخهٔ ابتدایی شاهنامهٔ چاپ مسکو در ۹ جلد منتشر شده است. سه جلد اول این کتاب بر اساس سه نسخهٔ خطی و از جلد چهارم به بعد بر اساس چهار نسخهٔ خطی تهیه شده است. نسخهٔ خطی اصلی که مبنای تصحیح شاهنامهٔ چاپ مسکو بوده، به سال ۶۷۵ قمری تعلق دارد و به همین دلیل در زمان چاپ نسبت به تصحیح های قبلی برتری داشت. مهم ترین نسخهٔ دست نویس در تصحیح شاهنامهٔ چاپ مسکو، شاهنامهٔ لندن بوده است. در شاهنامهٔ چاپ مسکو اختلاف نسخه ها یا نسخه بدل ها در پانوشت صفحات درج شده است.
ایرادات زیادی به شاهنامهٔ چاپ مسکو وارد شده است. گفته می شود که تعداد زیادی از ابیات اصیل شاهنامه در این نسخه از قلم افتاده و تعداد زیادی از ابیات غیراصیل و الحاقی به متن شاهنامه راه پیدا کرده است. همچنین مصححان در بسیاری موارد دچار غلط خوانی متن شده اند. همچنین نسخه های دست نویس زیادی وجود دارند که در شاهنامهٔ چاپ مسکو مورد بررسی قرار نگرفته اند.
جلال خالقی مطلق که خود تصحیح دیگری از شاهنامه را به انجام رسانده است، معتقد است که روش پژوهشگران روس در تصحیح شاهنامهٔ چاپ مسکو به صورت «پیروی از اقدم و اصح نسخ» و بر مبنای یک نسخه و لذا غیر انتقادی بوده است. او می گوید این پژوهشگران به نسخه هایی که در روسیه در اختیار داشته اند اکتفا نموده و در کارشان همان نسخه ها را هم معرفی نکرده اند. خالقی مطلق شاهنامهٔ چاپ مسکو را یک «رونویسی از نسخهٔ لندن با غلط های بسیار» می داند.
منبع: ویکی پدیا