دینامیت، کمانچه، خودکار جادویی: قطعاتی برجامانده از درام حیات فرهنگی 1380 – 1280

بندیکت اندرسنِ تاریخ نگار در مقدمهٔ مقاله ای با عنوان «معمای زرد و قرمز» از شیفتگی خود نسبت به شرلوک هولمزِ می نویسد که به دستیار کم فروغش واتسون گفته بود زمانی که به دنبال راه حلّ مسئله ای می گردد نباید به آنچه می بیند نگاه کند و در عوض باید نگاهش را به سمت آنچه نمی بیند برگرداند. اندرسن می نویسد که او نیز پیرو همین رهنمود مصمم شد زمانی که به مرتبهٔ استادی تاریخ رسید به شاگردانش بگوید «به آنچه در مقابل تان است بنگرید و به این بیندیشید که چه چیزی کم است.»مجموعه مقالاتی که در این کتاب گرد آمده اند از سعی و تلاشی حکایت می کنند برای رفع آن کمبود نامبرده، از طریقِ بازخوانی و اندیشیدن به قطعاتی فرهنگی که خواه در شکل رمان یا تئاتر و سینما و خواه در مقام نقد ادبی، تاریخ معاصر ایران را همراهی کرده اند و بر وقایع آن به شکلی دراماتیک شهادت داده اند. حاصل کار البته فقط همراهی صِرف دستیار کم فروغ با تاریخ نگار در مقام کارآگاه باهوش نیست؛ بلکه تأکیدی است بر لزوم و اهمیّت گسترش شعاع دیدِ تاریخ نگار از جمله از طریق بازاندیشی به جغرافیای تاریخ نگاری. گسترشی که هم امکان ادغامِ زندگی روزمرهٔ مردم عادی را در تاریح نگاری بدهد و هم اقلیم شناسی و جغرافیا را.
منبع: وب سایت نشر شیرازه کتاب ما