دید و بازدید

جوان شاعری، در اولین روز عید به دیدار استاد ادبیات، که وانمود می کند در انبوهی از کارهای ادبی و هنری غرق است، رفته و در منزل وی با مهمانان دیگری ملاقات می کند. همه ثروتمند و بلندپایه اند و چیزی جز منافع خویش را نمی جویند. جوان پس از فرار از این اجتماع کسل کننده، به دیدن مادربزرگ مهربانی می رود که مرتب صحبت و جیب وی را مملو از تنقلات می کند. خانۀ بعدی، منزل رییس اداره ای است که برای فرار از دید و بازدیدهای عید هر سال، پیش از نوروز در روزنامه آگهی می دهد تعطیلات را خارج از شهر است. جوان به منزل روحانی محل نیز می رود و در آن جا با افرادی ظاهرفریب و ریاکار روبه رو می شود. سرانجام وی یکرنگی و صداقت را در مردم ساده و بی آلایش شهر می یابد که با اتوبوس شرکت واحد به دید و بازدید عید می روند. و در میان هیاهوی شادی داخل اتوبوس زنی جوان را می بیند که بر زندگی پردرد گذشته اش حسرت می خورد و اشک حسرت می ریزد. این مجموعه دربردارندۀ 12 داستان کوتاه از اولین آثار جلال آل احمد است که در تمامی آنها به انتقاد از وضعیت موجود پرداخته است. از جمله داستان های کتاب می توان دید و بازدید عید؛ زیارت؛ گلدان چینی؛ تجهیز ملت؛ معرکه؛ و دو مرده را نام برد. لازم به ذکر است این اثر در سال های گذشته توسط ناشران مختلف به چاپ رسیده است.