تاملات مارکوس اورلیوس

تأملات مارکوس اورلیوس آنتونیوس، شاه ـ فیلسوفِ روم باستان و واپسین فیلسوف رواقیِ نامدار تاریخ، از مشهورترین آثار کلاسیک جهان است. او یادداشت‌های این کتاب را برای خود فراهم آورده بود، اما فربهی معنا و گستردگی میدان دیدش موجب شد تا «خودِ فردی» او مبدل به «خود جمعی» شود. بن‌مایه‌های این اثر را مقولاتی همچون خردگرایی، خودآیینی، اراده‌گرایی، کل‌نگری، دم‌غنیمت‌شمری، قانون‌مندی هستی و مسئلۀ مرگ تشکیل می‌دهند. این کتاب را عبدالرحیم طالبوف (زادۀ 1250 ق) از ترجمۀ روسی آن به فارسی برگرداند و متن او در 1312 ق در اسلامبول به‌نام پندنامۀ مارکوس قیصر روم به طبع رسید. کتاب حاضر نسخۀ ویراستۀ متن طالبوف است، به‌ضمیمۀ واژه‌نامه‌ای که در آن لغات دشوار متن فارسی معنی شده‌اند و پانوشت‌هایی به‌امضای ویراستاران که به فهم مطلب کمک می‌کنند. همچنین مقدمه‌هایی به ابتدای کتاب افزوده شده در شرح روزگار اورلیوس، فلسفۀ رواقی‌گری، کتاب تأملات، و زندگی و زمانۀ طالبوف تبریزی.