موسیقی ملی ایران

همانند اکثر کشورهای دارای زبان های هند و اروپایی، ایران نیز جزو جهان موسیقی مقامی (مُدال) به شمار می آید.
موسیقی ایرانی مجموعه ای است از تعداد زیادی آهنگ (مِلُدی) به نام « گوشه ». این گوشه ها، مِلُدی های کم و بیش کوتاهی هستند که تعداد آنها بر حسب روایت های مختلف استادان نسل گذشته، متفاوت است. امّا، به هر حال طبق نظم خاصی به نام « ردیف » از پی یکدیگر می آیند. این نظم دقیق که موجب می شود گوشه ها به یکدیگر اتصال پیدا کنند و مجموعه هایی همگون پدید آورند، یکی از ویژگی های اساسی ردیف موسیقی ایرانی است.
« ردیف » دارای دوازده مجموعه ی مقامی (سیستم مُدال) است که به هفت مجموعه ی اصلی به نام « دستگاه » و ۵ مجموعه ی فرعی به نام « آواز » تقسیم شده اند.
اتصال گوشه ها به یکدیگر باید به طرز نامحسوس و با ظرافت انجام شود، و این هنری است بس دشوار. روش صحیح اتصال این است که درجات هفت گانه ی گام ایرانی، هر یک به نوبه ی خود از طرف ناحیه ی بم به طرف زیر، « شاهدِ » یک یا چند گوشه قرار گیرند (چنان که در فصل ۴ گفته خواهد شد).
لازم به ذکر است که اصطلاح « آواز » گاهی به معنای عام کلمه برای معرفی هر یک از ۱۲ مجموعه ی مقامی به کار می رود. در این معنا، آواز از سه عنصر زیرتشکیل می شود:
ـ گام
ـ توالی گوشه ها
ـ کیفیت و حالت
منبع: متن کتاب