مرگ با تشریفات پزشکی: آنچه پزشکی درباره مردن نمی‌داند

آتول گاواندیآتول گاواندیمترجم: حامد قدیری14 دقیقهآتول گاواندی، کتاب مرگ با تشریفات پزشکی — در رشتهٔ پزشکی خیلی چیزها یاد گرفتم اما میرایی۱ در میان آن ها نبود. در همان ترم نخستی که وارد رشتهٔ پزشکی شده بودم، جنازه ای سرد و چغر به من دادند تا تشریحش کنم، اما این تشریح صرفاً برای شناخت آناتومی بدن انسان بود و نه فهم میرایی. کتاب های درسی مان تقریباً هیچ مطلبی دربارهٔ سال خوردگی، سستی و مرگ نداشتند. این فرایند چگونه پیش می رود؟ آدم ها چگونه واپسین لحظات زندگی شان را تجربه می کنند؟ و این فرایند چه تأثیری بر اطرافیان آن ها می گذارد؟ از نظر ما و استادانمان، هدف تعلیمات پزشکی این بود که یاد بدهد چطور زندگی ها را حفظ کنیم، اما ایجاد آمادگی برای افول و مرگ جزء اهداف آن به حساب نمی آمد.یادم می آید یک بار، در جلسه ای یک ساعته، به رمان کلاسیک تولستوی با نام مرگ ایوان ایلیچ پرداختیم و در آنجا دربارهٔ میرایی و فناپذیری بحث کردیم. این جلسه بخشی از سمینارهای هفتگی موسوم به بیمار-دکتر بود. این سمینارها گوشه ای از کوشش های نظام آموزش پزشکی بود برای اینکه ما را پزشکانی انسانی و چندبُعدی تر بار بیاورد. در آن سمینارها، چند هفته به ضوابط اخلاقی معاینهٔ پزشکی پرداختیم و در چند هفتهٔ دیگر هم چیزهایی دربارهٔ تأثیرات اقتصاد اجتماعی و نژاد بر سلامت یاد گرفتیم. نهایتاً یک بعدازظهر هم در باب رنج ایوان ایلیچ تأمل کردیم، رنج او در آن هنگام که به حال نزار افتاد بود و، به خاطر بیماری ای ناشناخته و لاعلاج، حالش روزبه روز بدتر می شد.
منبع: وب سایت نشر ترجمان علوم انسانی