ایران و عصر روشنگری

کتاب ایران و عصر روشنگری مجموعه ای از نه مقاله است که مختصصان مطالعات ایران شناسی و عصر روشنگری دربارۀ نسبت ایران و متفکران عصر روشنگری به رشتۀ تحریر درآورده اند. پرسش محوری مقالات کتاب این است که متفکران عصر روشنگری، خصوصاً متفکران فرانسوی ، دربارۀ فرهنگ، تاریخ، ادیان و مذاهب ایران چه می اندیشیدند و در فعالیت های فرهنگی خود از اطلاعاتشان دربارۀ ایران و ایرانیان چگونه استفاده می کردند. متفکران عصر روشنگری با نظام های سیاسی استبدادی، نهاد کلیسا، خرافات دینی و مذهبی، و جهل و کم اطلاعی توده ها سر ستیز داشتند و در ایفای رسالت خود از اصناف منابع فرهنگی استفاده می کردند. یکی از این منابع فرهنگی اطلاعاتی بود که آن ها در قالب کتاب و سفرنامه از ایران به دست می آوردند. متفکران عصر روشنگری به مدد این اطلاعات باورها، نهادها و سنت های فرهنگی مختلف اروپاییان زمان خود را نقد و ارزیابی می کردند. نویسندگان مقالات این کتاب با رجوع به منابع مختلف و به نحو مستند نشان می دهند که متفکرانی چون دیدرو، ولتر، منتسکیو، بِل، لیتلتون و افراد دیگر چگونه به ایران می نگریستند و چگونه در مبارزات سیاسی و فرهنگی خود از اطلاعات مربوط به ایران استفاده می کردند.خوانندگان این کتاب نه تنها آرای متفکران عصر روشنگری دربارۀ ایران را خواهند شناخت، بلکه با اصناف جهانگردان و سفرنامه هایی هم که ایران عصر صفوی را توصیف کرده اند آشنا خواهند شد. از این گذشته، از آن جا که نخستین روشنفکران ایرانی دورۀ مشروطه عمدتاً با فرهنگ فرانسوی و انگلیسی عصر روشنگری آشنا بودند، مطالعۀ این کتاب به ما می آموزد که آرای متفکران عصر روشنگری بر درک منورالفکران مشروطه خواه ایرانی از ایران چه تأثیری نهاده بود. مطالعۀ این کتاب سیر و سیاحتی ست در تاریخ ایده ها و مقالات عالمانۀ کتاب خوانندگان علاقه مند به تحولات فکری را دست خالی نخواهند گذاشت.
منبع: وب سایت نشر ققنوس