پژوهش در هزار و یک شب

داستان های شهرزاده قرنهاست که در فرهنگهای گوناگون تکرار میشود و گواهی بر قدرت ماندگار قصه گویی است. درون هزار توی دلربای هزار و یک شب دنیایی آشنا و خارق العاده نهفته و ترکیبی گیرا از تاریخ فولکلور و تجربه انسانی در پیکره داستانها در هم تنیده است. هزار و یک شب» یک متن منفرد و یکپارچه نیست. منشأ اصلی آن در هاله ای از رمز و راز پوشیده شده و شاهدی گویا بر سنت های غنی آن است که در طول قرنها سینه به سینه منتقل شده است. همین سیال بودن و نداشتن یک نویسنده یگانه و قطعی است. که «هزار و یک شب را جذابیتی دو چندان می بخشد. این کتاب همچنین گواهی زنده بر قدرت سنت شفاهی داستان سرایی است گفتگویی پر جنب و جوش که در طول نسل ها ادامه داشته است. قالب روایی داستانها خود یک شاهکار تعلیق است. شهرزاد ملکه ای زیرک و شجاع برای دلجویی از شهریار خشمگین هزار و یک شب قصه می گوید. داستان هر شب او تبدیل به قایق نجاتی می شود، تلاشی امیدوارانه برای زنده ماندن این ساختار روایی مبتکرانه نه تنها به اشتیاق خواننده برای دانستن بیشتر دامن میزند. بلکه قدرت شگرف داستانسرایی را نیز نمایان میکند. شهرزاد با داستانهایش طلسمی جادویی می آفریند و در نهایت قلب سلطان را نرم میکند و زیبایی و انسانیتی را که در جهان وجود دارد به او یادآوری می کند. تنوع داستانی در مجموعه هزار و یک شب بسیار زیاد است. ما با بازرگانان حیله گر جنگجویان شجاع پیرزن های مکار زنان جسور مردان با وفا و جنهای شروری که آرزوها را برآورده میکنند مواجه می شویم داستان های عاشقانه با روایت های ماجراجویی و افسانه ها با داستانهای فلسفی در هم می آمیزند. این ترکیب غنی نشان دهنده تلفیق فرهنگی خاورمیانه قرون وسطایی است. جایی که تأثیرات ایران هند و جهان عرب در هم آمیخته شده و منظره ادبی منحصر به فردی را خلق کرده است. اما هزار و یک شب فراتر از یک مجموعه داستانهای سرگرم کننده است. این کتاب دریچه ای رو به دوران گذشته میگشاید که نگاهی اجمالی به آداب و رسوم اجتماعی باورهای مذهبی و ساختارهای سیاسی آن زمان دارد. داستانهایی از قصرهای مجلل و بازارهای شلوغ وزیران خردمند و حیله گر و شخصیتهای دسیسه گر که حضورشان در حکایت ها رسیدن به درک عمیق تری از میراث فرهنگی پیشینیان را ممکن می سازد.
منبع: پشت کتاب