وزن شناسی و عروض

اوزان عروضیِ شعر سنتی فارسی متأثر از اوزان عربی بوده، اما درعین حال از تمایزِ شناخته شده برخوردار است. امروزه برای مطالعه و آموزش اوزان شعر فارسی معمولاً تعدیلی از اوزان سنتی در نظر گرفته می شود که بعضی آن را «عروض علمی» می نامند. برای فعالیت های تحقیقی و تطبیقی، روش های جدیدی نیز ارائه شده است. اوزان شعر سنتی فارسی، در یک تقسیم بندی کلی، به چندین «بحر» تقسیم می شوند.ساده ترین آن ها چهار بحر هزج، رمل، رجز و متقارب هستند. که در شکل ساده و یکنواختِ آن فقط به ترتیب با تکرار ارکان: «مفاعیلن، فاعلاتن، مستفعلن و فعولن» شکل می گیرند. سه بحر نخست، در شکلِ ساده و یکنواخت اما شکستهٔ آن، با تکرار ارکان: «مفاعلن، فعلاتن و مفتعلن» است. به شکل شکستهٔ این بحرها، به ترتیب، «هزجِ مقبوض، رملِ مخبون و رجزِ مَطوی» می گویند. اما همین بحرهای چهارگانه، مانند دیگر بحرها، در اَشکال متناوب و مرکب از ترکیب همین ارکان یا شکل تغییریافته و زحافات همین ارکان و اوزان با ارکانی دیگر و از ترکیب و قواعد نسبتاً پیچیده تری پیروی می کنند.نویسنده در کتاب وزن شناسی و عروض می گوید هر فارسی گو و فارسی خوانی حق دارد بداند که سخن دری چگونه وزن می گیرد و اگر دلش خواست باید بتواند خود به همه وزنهایی که ممکن است در این زبان وجود داشته باشد سخن موزون بنویسد یا بگوید حتا به آن وزنهایی که پیشینیان به کارشان نبرده اند.کتاب حاضر برای تامین این حق نوشته شده است.عده ای نیز حق خود می دانند که از پیچیدگی های عروض سنتی سر درآورند.اینان نیز راه رسیدن به حق خود را در این کتاب خواند یافت.
منبع: وب سایت نشر آگاه