هنر و پاسخگویی: نخستین جستارهای فلسفی

باختین علیرغم فراز و نشیب های حیاتِ شخصی اش دورانِ فکریِ درخشانی را پشتِ سر نهاد که طیفِ وسیعی از موضوعاتی را دربر می گرفت که تا امروز نیز چالش انگیز و پیچیده باقی مانده اند. انتشارِ نخستین دست نوشته های باختین –هنر و پاسخگویی و درباره ی فلسفه ی کنش– این نظر را تقویت می کند که ایده های او خارج از محدوده ی مطالعات ادبی نیز ارتباطِ چشمگیری با هم دارند. این متن ها که در میانه ی دهه ی سوّمِ حیاتِ او تحریر شده اند، آثاری فلسفی و نظری-اجتماعی اند که طیفِ گسترده ای از کلیدی ترین مباحثِ علوم انسانی را دربر می گیرند.
اگرچه این مطالعات پیش از آن نوشته شده اند که باختین مدل واره ی فرازبانشناختی خاصِ خود را در اواخرِ دهه ی 1920 بسط دهد، اما به اختصار ایده های بعدیِ باختین را در خود دارند، یعنی ایده هایی درباره ی سرشتِ گفت وگوییِ زبان، فرهنگ و فردیّت، ماهیتِ پایان ناپذیرِ این پدیدارها، و اهمیّتِ محوریِ اتیک شناسی و پاسخگویی در حیاتِ بشری. این دست نوشته ها سویه ی دیگری از باختین را آشکار می کنند، سویه ای که در قیاس با متونِ بعدیِ او که مفاهیمِ آشنایی هم چون “کارناوال”، “چندآوایی” و “دگرمفهومی” را دربر می گیرند، کمتر موردِ توجه بوده است. این متون قاطعانه اثبات می کنند که باختین یک نظریه پردازِ اجتماعیِ بس پراهمیّت و ژرف نگر است.
منبع: وب سایت نشر نیلوفر