شوهرم داستایفسکی

آنا گریگورونا داستایفسکایا (1846-1918) بیست و پنج سال از فئودور داستایفسکی کوچک تر بود که با او ازدواج کرد. زنی که حضورش در زندگی نابغهٔ روس «نور» بود. آنا به عنوان تُندنویس برای آماده ساختن رمانِ قمارباز به نویسندهٔ پریشان احوال معرفی شد و بعد چند ماه در 1867 با او ازدواج کرد. کتابِ شوهرم داستایفسکی که سال ها بعد مرگِ داستایفسکی نوشته شد، بی تردید صادقانه ترین، دقیق ترین و شخصی ترین روایت از پانزده سال پایانی زندگی نویسندهٔ روس است. کتابی که منبع اصلی زند گی نامه نویسان داستایفسکی محسوب می شود. آنا چهار کودک به دنیا آورد که دو تای آن ها از دنیا رفتند و پدر نویسنده شان را برای همیشه داغ دار کردند. او شاهد قرض ها، آلام و حمله های متعدد صرع به همسرش بود. شاهدِ سودجویی نزدیکان از درآمدِ او. او با داستایفسکی به اروپا رفت تا از طلبکاران بگریزند و او ابله را بنویسد. آنا که داستایفسکی «کبوترکِ من» می نامیدش، او را حمایت کرد تا خود ناشر آثاری باشد که چاپ چی های طماع به رقم پایین از شوهرش می خریدند و روزاروز از قبالِ آن هاثروتمندتر و وقیح ترمی شدند. آنا خود را وقفِ مردِ تبعیدی کرد و تا آخرین لحظهٔ حیاتش کنار او بود. آنا معجزهٔ زندگی نویسنده بود.تقدیر چنین بود او نزدیک سی سال بعدِ داستایفسکی زنده بماند و تمام جزییاتِ زندگی شان را روایت کند. این کتاب که از روسی با انبوهی از جزییات ترجمه شده شرحی دقیق از بسیاری جزییات رمان های داستایفسکی را در خود دارد و چرایی برخی رخدادهای این روایت ها. بی تردید هیچ کتابی چنین دقیق و هیجان آور نیست دربارهٔ مردی که به قول آنا فشاری خردکننده را برای رستگارکردن خود تحمل کرد. آنا کمی پیش از استقرار بلشویک ها (همان بلایی که داستایفسکی در رمان شیاطین (اجنه) برای روسیه پیش بینی اش کرده بود) از دنیا رفت و ممنوع شدن کتاب های همسرش را به دستور لنین و بعد استالین ندید.حالا لنین و استالین مرده اند و داستایفسکی زنده است. آنا راوی این «زندهٔ» ابدی ست.
منبع: وب سایت نشر ثالث