دگرگونی

در این کتاب، “لئون دلمون”، مردی که در کوپه ی درجه سه ی یک قطار، در طول سفر بیست و دو ساعته ی خود از پاریس به رم، با خیال پردازی و اندیشیدن درباره ی گذشته، حال، و برنامه های آینده ی خویش به کندوکاو در وجدان خویش می پردازد و همین امر به تغییر پنهانی و تدریجی عقیده و احساس او می انجامد. به بیان مترجم: “از قصه ی آشنای مردی میانسال که درگیر ماجرایی عاشقانه است و در انتخاب میان دو زن دست خوش آشفتگی و تردی، و نیز از توصیف خیال انگیز گردش های قهرمان داستان در رم رمانی پدید آمده است که بر خلاف اکثر رمان های نو، خواندش آسان و دلپذیر است… سراسر کتاب به صیغه ی دوم شخص نوشته شده و در نتیجه، هم ذات شدن خواننده با قهرمان کتاب، چنان است که گویی خود او در این قطار نشسته و همراه با نوسان های آن در اندیشه های خود فرورفته است و رویدادهای گذشته و حال زندگی خود و برنامه هایی را که برای آینده دارد یک به یک مرور می کند… برخلاف انتظار، لذت بخش ترین تصوری که به اندیشه ی قهرمان داستان راه می یابد تصویر اتاق سسیل نیست که در آن جا، طی اقامت کوتاهش در رم، لحظات خوشی را با او سپری می کند بلکه تصویرخیابان ها، میدان ها، کلیساها، و بناهای تاریخی رم است چنان که گویی عشق او به سسیل دستاویزی برای بهره گیری از عشقی بزرگ تر، عشق به رم، بوده است. توصیف طولانی و عاشقانه ای از رم می کند به خوبی آشکار می سازد که او روح این شهر را بیش تر از جسم معشوقه ی خود دوست می دارد. می توان گفت که لئون دلمون عاشق سسیل نیست بلکه دلباخته ی رم و گشت و گذاری است که سسیل امکان آن را در این شهر برایش فراهم می آورد. در واقع شخصیت های اصلی دگرگونی رم و پاریس هستند. دلموندر میان همسر و معشوقه اش دو دل نمانده، او در انتخاب میان پاریس و رم به تردید افتاده و این دو دلی ناشی از کشش مرموز و بی اختیاری است که نسبت به رم احساس می کند. در دیگر آثار بوتور نیز با جاذبه ی شهرها و مکان ها و تاثیر آن ها بر شخصیت های رمان رو به رو می شویم. بوتور خود از این ویژگی آگاه است و از آن به “روح مکان” تعبیر می کند. بدین ترتیب، آن چه به نظر می رسد که “فضا” یا “محیط” داستان باشد اهمیت بیش تری از شخصیت های آن می یابد”.