از کافکا تا گراس (درآمدی بر ادبیات داستانی آلمانی در سده بیست)

اگر بخواهیم حیات ادبیات آلمانی را از آغاز تا امروز تقسیم بندی کنیم مهم ترین فصول آن چنین خواهد بود: ادبیات آلمانی از پیدایی تا سدۀ هجده؛ از سدۀ هجده تا اوایل سدۀ نوزده (نهضت توفان و تهاجم)؛ نیمۀ دوم سدۀ نوزده تا پایان نخستین جنگ جهانی (پیدایی مکاتب دیگر)؛ از 1918 تا 1933 (ادبیات جمهوری وایمار)؛ از 1933 تا 1945 (ادبیات ناسیونال سوسیالیستی ـ ادبیات مهاجرت)؛ از 1945 تا پایان سدۀ بیست (ادبیات ویرانه ها ـ ادبیات معاصر آلمانی). ادبیات آلمانی جدای از ادبیات فولکلور، ادبیات شفاهی، ادبیات مذهبی و نمونه هایی از این دست، به صورت جدی تر از سده شانزدهم آغاز می شود. «یورگ ویکرام» از نخستین نویسندگان رمان های آلمانی است که از جمله آثارش می توان به «رشتۀ طلایی» (1557) اشاره کرد. در همین سال ها «هانس زاکس» و در سدۀ هفدهم «مارتین اوپیتس» پایه های ادبیات ملی آلمان را بنا کردند، اما مدت ها دست کم در عرصۀ زمان هیچ اثر با ارزشی پدید نیامد و کوشش ادبای آلمانی مصروف شعر و نمایش نامه شد. تالیف نخستین رمان، به معنای صحیح کلمه بر عهدۀ «کریستف مارتین ویلاند» بود. رمان او به نام «آگاثون»، نخستین رمان مهم روان شناختی آلمان است. مجموعۀ حاضر به معرفی پیشینۀ ادبیات آلمانی و سیر تحول آن در ادوار مختلف، نیز درج داستان های کوتاه از نویسندگان آلمانی زبان و شرح حال و ویژگی آثار هریک از آن ها اختصاص یافته است. برخی از این نویسندگان عبارت اند از: فرانتس کافکا؛ توماس مان؛ هرمان هسه؛ برتولت برشت؛ کورت کوزنبرگ؛ ماکس فریش؛ ولفگانگ بورشرت؛ و گونتر گراس.