برنده‌های نوبل ادبیات
معرفی پدید‌آورندگان برندهٔ جایزهٔ نوبل ادبیات بین سال‌های ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۳
۲۰۰۳
بیوگرافی کوتاه:
جی.ام. کوتسی در کیپ تاون آفریقای جنوبی زاده شد. پدر او حقوق‌دان و مادرش آموزگار بود. وی در سال ۱۹۵۷ به دانشگاه کیپ‌تاون وارد شد و به تحصیل زبان انگلیسی و ریاضیات پرداخت. سپس، در سال ۱۹۶۰ مدرک کارشناسی ادبیات، و در ۱۹۶۱ کارشناسی ریاضیات‌اش را دریافت کرد. وی در سال ۱۹۶۵ دورهٔ آموزش دکترای خود را در رشتهٔ زبان‌شناسی در دانشگاه تگزاس در آستین آغاز، و در ۱۹۶۸ مدرک دکترایش را در رشته‌های زبان انگلیسی، زبان‌شناسی و زبان‌های آلمانی دریافت کرد. اولین اثر داستانی کوتسی، سرزمین‌های گرگ‌ومیش در سال ۱۹۷۴ منتشر شد او را به‌عنوان یک نویسندهٔ قدرتمند سبک ادبیات پسااستعماری مطرح ساخت. پس از آن، در سال ۱۹۷۷، رمان در مرکز (قلب) کشور منتشر شد، و جایزهٔ اول ادبی آفریقای جنوبی را برای وی به ارمغان آورد. عصر آهن (۱۹۹۰) که جزو عامه‌پسندترین کتاب‌های اوست، در ساندی اکسپرس به‌عنوان کتاب سال معرفی شد؛ او در این اثر خود تصویری تراژیک از اوضاع سیاسی و اجتماعیِ کشوری ویران شده توسط نژادپرستی و خشونت ارائه می‌کند. کوتزی در سال ۲۰۰۲ به استرالیا مهاجرت کرد و هم‌اکنون استاد پژوهشگر افتخاری در دانشگاه آدلاید است.
آثار منتخب:
۲۰۰۲
بیوگرافی کوتاه:
ایمره کرتس در بوداپست در خانواده‌ای یهودی به دنیا آمد. نوجوان بود که جنگ جهانی دوم درگرفت و بعد از جنگ مجارستان جزو بلوک شرق شد. ایمره توانست علی‌رغم محدودیت‌های موجود در زمینه نویسندگی رشد کند. وقتی که نوجوان بود به اردوگاه مرگ آشویتس در لهستان اشغالی فرستاده شد. او از آنجا به اردوگاه کار اجباری بوخن‌والد فرستاده شد که یک سال بعد بدست متفقین آزاد شد. اما وقتی کرتس به مجارستان بازگشت، فقط برای دوره کوتاهی آزادی داشت که به کار روزنامه‌نگاری و نویسندگی بپردازد. در ۱۹۵۱ که روزنامه او تبدیل به یکی از روزنامه‌های حزب کمونیست شد، از آنجا اخراج شد. اما به هر حال، توانست کتاب‌هایی منتشر کند که به زبان آلمانی ترجمه شد. اولین رمان او «بی‌سرنوشت» بود که در ۱۹۷۵ چاپ شد و براساس تجارب خودش در آشویتس، دربارهٔ مردی بود که به اردوی کار اجباری فرستاده می‌شود و در آنجا با سازش، زنده می‌ماند.
او زبان آلمانی را به‌خوبی می‌دانست و آثاری از نیچه، فروید و… را به مجاری ترجمه کرده‌است.
آثار منتخب:
۲۰۰۱
بیوگرافی کوتاه:
نایپل در چاگواناس بزرگترین شهر کشور ترینیداد و توباگو در خانواده‌ای هندی‌تبار به دنیا آمد. پدربزرگ او به عنوان خدمتکار از هندوستان به ترینیداد کوچ کرده بود. در سال ۱۹۵۰ میلادی پس از پایان دوره دبیرستان، نایپل که برنده جایزه کمک‌هزینه تحصیلی شده بود دانشگاه آکسفورد را انتخاب کرد و به انگلستان رفت. وی در طول زندگی ادبی خویش بیش از ۳۰ کتاب نوشت. نایپل رمان نخست خود را با نام خیابان میگل نوشت که در ۱۹۵۹ میلادی منتشر شد. در سال ۱۹۵۴ (میلادی) پس از پایان تحصیلاتش در نگارخانه ملی لندن به عنوان فهرست‌بَردار مشغول به کار شد. رمان‌های خانه‌ای برای آقای بیسواس و خم رودخانه مهمترین نوشته‌های وی هستند که هر دو به زبان فارسی بازگردانی شده‌اند. در سال ۲۰۰۸ (میلادی) نویسنده‌ای به نام «پاتریک فرنچ» نخستین زندگی‌نامه معتبر نایپل را با نام «دنیا همین است که هست» نوشت. نایپل دو بار در سال‌های ۱۳۵۸ (خورشیدی) و ۱۳۷۶ (خورشیدی) به ایران سفر کرده‌است.
آثار منتخب:
۲۰۰۰
بیوگرافی کوتاه:
گائو شینگجیان (پینیین:Gao Xingjian) (به چینی: 高行健) داستان‌نویس و نقاش متولد کشور چین و داری ملیت فرانسوی برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۰۰ است. همچنین برای ترجمه (به ویژه برگردان آثار ساموئل بکت و اوژن یونسکو)، فیلم‌نامه‌نویسی و کارگردانی نمایش نیز شناخته شده‌است. او در سال ۱۹۹۸ ملیت فرانسوی را اختیار کرد.
آثار منتخب:
۱۹۹۹
بیوگرافی کوتاه:
گونتر ویلهلم گراس (به آلمانی: Günter Wilhelm Grass) نویسنده، مجسمه‌ساز و نقاش آلمانی بود. او عضو برجسته گروه ۴۷ و از نویسندگان بزرگ و معروف آلمان بود.گونتر گراس بازتاب صدای نسلی از آلمانها بود که در زمان سلطه نازیسم بزرگ شده بودند. او خود را روایتگر تاریخ از نگاه پایین‌دستی‌ها می‌دانست. وی با رویکردی معترضانه و هشداردهنده همواره در تمام رویدادهای مهم سیاسی و ادبی آلمان حضور مؤثر داشت.
آثار منتخب:
۱۹۹۸
بیوگرافی کوتاه:
ساراماگو در دهکده‌ای کوچک در شمال لیسبون در خانواده‌ای کشاورز به دنیا آمد، او دو سال بعد به همراه خانواده به لیسبون رفت و تحصیلات دبیرستانی خود را برای امرار معاش نیمه تمام گذاشت و به شغل‌های مختلفی نظیر آهنگری، مکانیکی و کارگری روزمزدی پرداخت. پس از مدتی نیز به مترجمی و نویسندگی در روزنامه ارگان حزب کمونیست پرتغال مشغول شد. اولین کتاب او روشنایی است. رمانی به نام کشور گناه در ۱۹۴۷ به چاپ رسید ولی ناکامی او برای کسب رضایت ناشر برای چاپ کتاب دومش موجب شد رمان‌نویسی را کنار بگذارد، تا این که با انتشار کتاب بالتازار و بلموندا در سال ۱۹۸۲ و ترجمه آن به انگلیسی در ۱۹۸۸ شهرت به سراغ او آمد، رمانی تاریخی که به انحطاط دربار پرتغال در قرن شانزدهم می‌پردازد.
آثار منتخب:
۱۹۹۷
بیوگرافی کوتاه:
داریو فو (به ایتالیایی: Dario Fo) از تأثیرگذارترین نویسندگان معاصر ایتالیا بود که علاوه بر نویسندگی، به کارگردانی تئاتر، طراحی صحنه و لباس، بازیگری و آهنگسازی، سرایش ترانه، نقاشی و فعالیت سیاسی چپ نیز می‌پرداخت. او برنده جایزه نوبل ادبیات در سال ۱۹۹۷ بود. وی اغلب، طراح صحنه، لباس، آهنگساز و بازیگر نمایش‌های خودش بود. این نمایش‌ها، همگی واکنش‌هایی به رویدادهای سیاسی و اجتماعی ایتالیای معاصر هستند. فو در بازیگری از ژاک لکوک، (مدرس فرانسوی بازیگری و خلاقیت)، در کارگردانی از استره لر (کارگردان ایتالیایی)، در اندیشه از آنتونیو گرامشی (متفکر فلسفه سیاسی) و بیشتر از همه از کمدی هنرمندان الهام گرفته‌است.
آثار منتخب:
۱۹۹۶
بیوگرافی کوتاه:
ویسواوا شیمبورسکا لهستانی: Maria Wisława Anna Szymborska (به لهستانی: Wisława Szymborska) (زادهٔ ۱۹۲۳ – درگذشتهٔ ۲۰۱۲) شاعر، مقاله‌نویس، مترجم لهستانی بود. او در سال ۱۹۹۶ برنده جایزه نوبل ادبیات شد. داوران کمیتهٔ ادبی جایزهٔ نوبل در توصیف وی، او را «موتسارت شعر» خوانده بودند؛ کسی که ظرافت‌های زبانی را با «شور و هیجان‌های بتهوونی» در هم آمیخته بود. اشعار وی به زبان‌های انگلیسی و بسیاری از زبان‌های اروپایی، چینی، فارسی، عبری و عربی ترجمه شده‌است. چندین مجموعهٔ شعر و کتاب‌های بسیاری که ترجمهٔ او از زبان فرانسه به زبان لهستانی است، در کنار ده‌ها مقالهٔ ادبی دیگر از او به جا مانده‌است
آثار منتخب:
۱۹۹۵
بیوگرافی کوتاه:
شیموس هینی آوریل ۱۹۳۹ در یک خانوادهٔ کشاورز در ماسباون (Mossbawn) واقع در ۳۰مایلی شمال‌غربی بلفاست متولد شد. او نخستین فرزند از یک خانوادهٔ ۱۱نفره است. پس از دریافت درجهٔ ممتاز در زبان انگلیسی از دانشگاه کوئینز بلفاست، از ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۲ در آنجا تدریس کرد و نقش عمده‌ای در پرورش نسل جوان نویسندگان ایرلندی ایفا کرد. از ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۴ استاد شعر و شاعری در دانشگاه آکسفورد بود و بعد استاد مقیم در مرکز «رالف والدو امرسون» در دانشگاه هاروارد بود. بسیاری از منتقدان و شعرا، شعر شیموس هینی را مصداق شعر پُست‌مدرن می‌دانند. اشعار او، که همواره با استقبال عمومیِ خوانندگان ایرلند و سراسر کشورهای انگلیسی‌زبان روبه‌رو بوده، بارها جایزه‌های مختلف از انجمن‌های گوناگون در سراسر اروپا را دریافت کرد. توجه به اسطوره‌های کهن و کشاندن آنها به شکلی به دنیای جدید و دگرگون کردن آنها و همچنین توجه به زبان امروز انگلیسی از ویژگی‌های شعر اوست.
آثار منتخب:
۱۹۹۴
بیوگرافی کوتاه:
کنزابورو اوئه (به ژاپنی: 大江 健三郎) یکی از مطرح‌ترین نویسندگان معاصر ژاپنی است که توانست جایزه ادبی نوبل را در سن ۵۹ سالگی از آنِ خود کند. اوئه به شدت در آثارش تحت تأثیر ادبیات و نظریه‌های ادبی کشورهای فرانسه و آمریکا قرار گرفته و موضوعات سیاسی، اجتماعی و فلسفی زیادی نیز در آثارش منعکس شده‌است. تصویرسازی‌های قوی این نویسنده از جهان و عناصر آن، نکته بارز آثار اوئه است؛ جهانی که در آن زندگی و افسانه با هم درمی‌آمیزند و تصویری نگران‌کننده از شرایط اسفبار زندگی انسان‌ها در عصر حاضر ارائه می‌دهند. وی بعد از اینکه برندهٔ جایزه ادبی نوبل شد، گفت: «من دربارهٔ منزلت بشریت می‌نویسم.»
آثار منتخب:
عکس‌ها
- 2003: J.M. Coetzee by Mariusz Kubik, here cropped, is licensed via CC BY-SA 3.0 Deed
- 2002: Kertész Imre by Frankl Aliona, here cropped, is licensed via CC BY-SA 4.0 Deed
- 2001: V. S. Naipaul in 2016 by Faizul Latif Chowdhury, here cropped, is licensed via CC BY-SA 4.0 Deed
- 2000: Gao Xingjian in 2012, by Jwh, here cropped, is licensed via CC BY-SA 3.0 LU Deed
- 1999: Günter Grass in 2006by Blaues Sofa, here cropped, is licensed via CC BY-SA 2.0 Deed
- 1998: Jose Saramago in 2008 by Unknown author, here cropped, is licensed via CC BY 2.0 Deed
- 1997: Dario Fo in 1984 by “Gotfryd, Bernard, photographer“, here cropped, Public domain
- 1996: Wisława Szymborska in 2009by Mariusz Kubik, here cropped, is licensed via CC BY 3.0 Deed
- 1995: Seamus Heaney in 2009 by Flickr user Sean O’Connor, here cropped, is licensed via CC BY-SA 2.0 Deed
- 1994: Kenzaburō Ōe in 2012 by Thesupermat, here cropped, is licensed via CC BY-SA 3.0 Deed
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
